Даўней па лясох было многа звераў i птушак, a ў рэчках i азёрах — рыбы. Яны мелі i сваіх цароў, якія сцераглі ix ад паляўнічых i рыбакоў. Даўно-даўно рыбакі ўсяляк прабавалі ставіць сеткі, бучы ды крукі ў Дзвіну, але заўжды пуста было ў іхніх нератах.
Примечание:
Запісаў Мікола Панькоў у 1940 годзе ў вёсцы Крыжы Даўгаўпілскага павета ад Адэлі Шліхты.
Сахараў С.П. «Народная творчасьць Латгальскіх і Ілукстэнскіх беларусаў», вып.2, ліст 164. Рукапіс 1944 года. Па стане на 1983 год, захоўвалася у Аддзеле рэдкіх кніг i рукапісаў Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Я.Коласа АН БССР (ЦНБАН), ф.3, воп.1, спр.7. У наш час захоўваецца ў Архіве Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі (АІМЭФ НАН), ф.9, воп.3, спр.13, ч.І, дад.2, арк.639.
Записано Николаем Паньковым в 1940 году в деревне Кресты Даугавпилсского края от Алелии Шлихты.
Сахаров С.П. «Народное творчество Латгальских и Илукстенских беларусов», вып.2, лист 164. Рукопись 1944 года. По состоянию на 1983 год, хранилось в Отделе редких книг и рукописей Центральной научной библиотеки имени Я.Коласа Академии наук БССР (ЦНБАН), ф.3, воп.1, д.7. В настоящее время хранится в Архиве Института искусствоведения, этнографии и фольклора Национальной академии наук Беларуси (АИИЭФ НАН), ф.9, воп.3, д.13, ч.I, прил.2, л.639.
Longitude:
26.7238
Zoom:
6
Latitude:
55.9283
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
Кто знает, где водится шамир? А кто знает, что такое шамир? Никто не знает? Не беда! Даже царь Соломон, мудрейший из мудрых, ни о каком шамире и слыхом не слыхивал.
Когда царь Соломон задумал возвести в Иерусалиме Храм, он приказал доставить на строительство огромные камни. Камни доставили, но вот задача: чем их обработать? Как разрезать на части? Ведь эти священные камни нельзя было резать ножом, пилить пилой, рубить топором. Что делать? Один советник подсказал царю:
— Слыхал я, люди говорили, что есть на свете штука такая, камень — не камень, зверёк — не зверёк, величиной всего с ячменное зёрнышко. Шамир называется. Очень он сильный — этот шамир. Легко разгрызает на части камни, стекло и даже железо.
— Разыскать этот шамир и доставить на строительство Храма, — приказал царь Соломон.
Множество царских слуг пустились на поиски. Искали, искали, да так и не нашли, потому что никто не знал, где водится волшебный шамир.
Тогда советник вновь обратился к царю:
Примечание:
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
З вады чутны быў часта стогн дзявочы. Каб даведацца прычыны, валадар берагоў Свіцязі заказвае невад сцен у дзвесці, будуе чоўны і робіць іншыя прыгатаванні. Але перад пачаткам такой важнай справы звяртаецца ён з малітваю да бога і пасылае грошы на імшу, просячы разам з тым прыехаць да сябе ксяндза. Прыязджае ксёндз з мястэчка Цырына, становіцца на беразе, адзявае свае рызы, адслужвае малебен і благаслаўляе работу. Пан загадвае пачынаць. Адчальваюць чоўны, і невад з шумам патанае ў хвалях Свіцязі, цягнучы з сабой і паплаўкі на глыбокае дно яго, але вот пацягнулі вяроўкі, невад ідзе ціха, і, верна, нічога няма. Ужо паказаліся абодва крылы; ужо паказалася палова матні і думаюць, што яна пустая, але раптам спалоханым позіркам прадстаўляецца дзяўчына.
Раззлаваная, яна ціхім голасам кажа:
Примечание:
Виленский вестник, 1860, №41. М.Дмитриев. Запісана у горадзе Навагрудку.
Збіральнік таксама адзначае, што на паўднёва-ўсходнім беразе Свіцязі яшчэ захаваліся руіны палаца пана Незабытоўскага (які да 1830 года валодаў мястэчкам Валеўка), а далей даўгі i глыбокі яр, зарослы травой. Відаць, гаспадар хацеў правесці ваду ад Свіцязі, але нешта перашкодзіла гэтаму.
Адна са шматлікіх народных легенд аб патануўшых гарадах, у даным выпадку дапасаваная да возера Свіцязь, на месцы якога некалі нібыта стаяў горад.
Свiцязь — адно з прыгажэйшых беларускіх азёр. Знаходзіцца на тэрыторыі Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці, у маляўнічай мясцовасці, сярод марэнных узгоркаў Навагрудскага ўзвышша. Гэта возера звязана з памяццю вялікага беларускага і польскага паэта Адама Міцкевіча. На яго берагах паэт напісаў многа цудоўных твораў i сярод ix такія, якія ўслаўляюць прыгажосць самога возера (балады «Свіцязянка» i «Свіцязь»).
Цырын — мястэчка (зараз аграгарадок) ў Карэліцкім раёне Гродзенскай вобласці.
Князі Туганы, Тугоены — уладары легендарнага горада Свіцязь.
Міндоўг, Мендаг (каля 1200 — 1263 год) — вялікі князь літоўскі (сярэдзіна 30-х гадоў XIII стагодзя — 1263 год), які аб'яднаў літоўскія землі i падначаліў Літоўскаму княству так званую Чорную Русь з гарадамі Навагрудкам, Слонімам i Ваўкавыскам i часткова Полацкую i Віцебскую землі.
Виленский вестник, 1860, №41. М.Дмитриев. Записано в городе Новогрудке.
Собиратель также отмечает, что на юго-восточном берегу Свитязи еще сохранились руины дворца пана Незабытовского (который до 1830 года владел местечком Валевка), а за ним длинный и глубокий овраг, заросший травой. Видимо, хозяин хотел провести воду от Свитязи, но что-то помешало этому.
Одна из многочисленных народных легенд о затонувших городах, в данном случае связанная в озером Свитязь, на месте которого некогда якобы стоял город.
Свитязь — одно из красивейших белорусских озер. Находится на территории Новогрудского района Гродненской области, в живописной местности, среди моренных холмов Новогрудской возвышенности. Это озеро связано с памятью великого белорусского и польского поэта Адама Мицкевича. На его берегах поэт написал много прекрасных произведений и среди ниx такие, которые прославляют красоту самого озера (баллады «Свитезянка» и «Свитязь»).
Цирин — поселок (сейчас агрогородок) в Кореличском районе Гродненской области.
Князья Туганы, Тугоены — владельцы легендарного города Свитязь.
Миндовг, Мендог (около 1200 — 1263 год) — великий князь литовский (середина 30-х годов XIII века — 1263 год), объединивший литовские земли и подчинивший Литовскому княжеству так называемую Черную Русь с городами Новогрудком, Слонимом и Волковыском и частично Полоцкую и Витебскую земли.
Longitude:
25.826
Zoom:
6
Latitude:
53.5992
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
Калісьці дзяржаўцам гэтага возера быў князь Мірскі. I вось ён задумаў даведацца, ці праўда, што на дне возера знаходзіцца затоплены горад Свіцязь, як аб гэтым гавораць у народзе.
Для гэтага ён рыхтаваўся тры тыдні. Пабудаваў вялікі карабль, сплёў невад, паклікаў ксяндза. I вось, калі закінулі невад, пераплылі на другі бераг возера. I пачалі выцягваць. Ён быў лёгкі, i яны думалі, што нічога не злавілі. Але калі выцягнулі другое крыло невада, убачылі ў ім цудоўную дзяўчыну з белым тварам, доўгімі распушчанымі валасамі. Адны ад здзіўлення знямелі, другія кінуліся ўцякаць. Тады яна загаварыла голасам, падобным да журчания ручая, які бег у гэтае возера:
Примечание:
АІМЭФ (Архіў Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі i фальклору НАН Беларусі), Ф.8, воп.1, спр.10. Запісаў Д.Бабак у 1954 годзе у вёсцы Селішчы* Карэліцкага раёна Гродзенскай вобласці ад старога рыбака.
Адна са шматлікіх народных легенд аб патануўшых гарадах, у даным выпадку дапасаваная да возера Свіцязь, на месцы якога некалі нібыта стаяў горад.
Свiцязь — адно з прыгажэйшых беларускіх азёр. Знаходзіцца на тэрыторыі Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці, у маляўнічай мясцовасці, сярод марэнных узгоркаў Навагрудскага ўзвышша. Гэта возера звязана з памяццю вялікага беларускага і польскага паэта Адама Міцкевіча. На яго берагах паэт напісаў многа цудоўных твораў i сярод ix такія, якія ўслаўляюць прыгажосць самога возера (балады «Свіцязянка» i «Свіцязь»).
Князь Мiрскi — буйны феадал, уладар Mipa, зараз гарадскі пасёлак Карэліцкага раёну Гродзенскай вобласці, у якім захаваўся Мірскі замак пачатку XVI стагодзя.
Міндоўг (каля 1200 — 1263 год) — вялікі князь літоўскі (сярэдзіна 30-х гадоў XIII стагодзя — 1263 год), які аб'яднаў літоўскія землі i падначаліў Літоўскаму княству так званую Чорную Русь з гарадамі Навагрудкам, Слонімам i Ваўкавыскам i часткова Полацкую i Віцебскую землі.
АИИЭФ (Архив Института искусствоведения, этнографии и фольклора НАН Беларуси), Ф.8, оп.1, д.10. Записал Д.Бабак в 1954 году в деревне Селище Кореличского района Гродненской области Беларуси от старого рыбака.
Одна из многочисленных народных легенд о затонувших городах, в данном случае связанная в озером Свитязь, на месте которого некогда якобы стоял город.
Свитязь — одно из красивейших белорусских озер. Находится на территории Новогрудского района Гродненской области, в живописной местности, среди моренных холмов Новогрудской возвышенности. Это озеро связано с памятью великого белорусского и польского поэта Адама Мицкевича. На его берегах поэт написал много прекрасных произведений и среди ниx такие, которые прославляют красоту самого озера (баллады «Свитезянка» и «Свитязь»).
Князь Мирский — крупный феодал, владелец Mиpa, ныне городского поселка Кореличского района Гродненской области, в котором сохранился Мирский замок начала XVI века.
Миндовг (около 1200 — 1263 год) — великий князь литовский (середина 30-х годов XIII века — 1263 год), объединивший литовские земли и подчинивший Литовскому княжеству так называемую Черную Русь с городами Новогрудком, Слонимом и Волковыском и частично Полоцкую и Витебскую земли.
Longitude:
25.9445
Zoom:
6
Latitude:
53.4966
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
Зарегистрированные пользователи видят сайт без рекламы. А еще — добавляют комментарии без проверки, пишут в блог и на форуме, могут настраивать интерфейс сайта под себя.
Registered users see this site without ads, can add comments without pre-moderation, can write in the blog and on the forum, and can customize the site’s interface for themselves.
Рекорд посещаемости был зафиксирован незримым летописцем бестиария в 23:04 11 сентября 2021 и составил 8942 человек (и представителей иных видов).
Все материалы, размещенные на сайте, являются интеллектуальной собственностью их авторов. Любая перепечатка допускается только со ссылкой на https://bestiary.us.
Коммерческое использование материалов с сайта без непосредственного разрешения правообладателей запрещено.
По вопросам сотрудничества и размещения рекламы обращайтесь по адресу kot@bestiary.us