Как Юрка чёрта бил (Як Юрка чорта біў). Белорусская быличка из записей С.Сахарова

Как Юрка чёрта бил (Як Юрка чорта біў)

Белорусская быличка из записей С.Сахарова

У вялікім двары Плятара Юрка кіраваў малацьбой. Аднаго разу ён устаў да пеўняў, пайшоў у рэй*, затапіў печку і сеўшы насупроць пачаў рабіць сабе трубачку. На двары ліў асенні дождж, а вецер хлопаў варотамі да шумацеў саломай. Але раптам агонь пачаў шалець і кідацца па розных баках. Юрка думаў, што гэта гульня ветру. Тады нехта кашлянуў побач. Юрка паглядзеў і ўбачыў самога нячысціка, сапраўднага нячысціка. Выглядаў ён на вялікага пана ў капялюшы, вузкіх бліскучых сапагах, у чорным сурдуце, у галянішчы ўсунуты хвост, рукі і твар былі валасатыя і чорныя. Юрка зразумеў, што гэта за муж, схапіў корч ды вухнуў у нячысціка. Той застагнаў голасам пана і ўцёк, пакінуўшы ўсе дзверы вольнымі. Зрання пан ня прышоў паглядзець, колькі зроблена, а прыслаў лёкая, каб Юрка даглядаў за гаспадаркай, пакуль пан не паправіцца (1735: с.469).

В большом имении Плятара Юрка заведовал молотьбой. Однажды он встал ещё до петухов, пошёл в овин*, растопил печь и, усевшись напротив, начал делать себе трубочку. На дворе лил осенний дождь, ветер хлопал воротами и шуршал соломой. Но вдруг огонь стал бешено метаться в разные стороны. Юрка подумал, что это проделки ветра. Тогда кто-то кашлянул рядом. Юрка посмотрел — и увидел самого́ нечистого, самого настоящего. Выглядел он как богатый господин: в шляпе, в узких блестящих сапогах, в чёрном сюртуке, хвост засунут в голенище; руки и лицо — волосатые и чёрные. Юрка понял, что за гость перед ним, схватил полено и ударил нечистого. Тот застонал голосом пана и убежал, оставив все двери настежь. Утром сам пан не пришёл посмотреть, сколько сделано, а прислал лакея — чтобы Юрка присматривал за хозяйством, пока пан не поправится.

У вялікім двары Плятара Юрка кіраваў малацьбой. Аднаго разу ён устаў да пеўняў, пайшоў у рэй*, затапіў печку і сеўшы насупроць пачаў рабіць сабе трубачку. На двары ліў асенні дождж, а вецер хлопаў варотамі да шумацеў саломай. Але раптам агонь пачаў шалець і кідацца па розных баках. Юрка думаў, што гэта гульня ветру. Тады нехта кашлянуў побач. Юрка паглядзеў і ўбачыў самога нячысціка, сапраўднага нячысціка. Выглядаў ён на вялікага пана ў капялюшы, вузкіх бліскучых сапагах, у чорным сурдуце, у галянішчы ўсунуты хвост, рукі і твар былі валасатыя і чорныя. Юрка зразумеў, што гэта за муж, схапіў корч ды вухнуў у нячысціка. Той застагнаў голасам пана і ўцёк, пакінуўшы ўсе дзверы вольнымі. Зрання пан ня прышоў паглядзець, колькі зроблена, а прыслаў лёкая, каб Юрка даглядаў за гаспадаркай, пакуль пан не паправіцца (1735: с.469).

В большом имении Плятара Юрка заведовал молотьбой. Однажды он встал ещё до петухов, пошёл в овин*, растопил печь и, усевшись напротив, начал делать себе трубочку. На дворе лил осенний дождь, ветер хлопал воротами и шуршал соломой. Но вдруг огонь стал бешено метаться в разные стороны. Юрка подумал, что это проделки ветра. Тогда кто-то кашлянул рядом. Юрка посмотрел — и увидел самого́ нечистого, самого настоящего. Выглядел он как богатый господин: в шляпе, в узких блестящих сапогах, в чёрном сюртуке, хвост засунут в голенище; руки и лицо — волосатые и чёрные. Юрка понял, что за гость перед ним, схватил полено и ударил нечистого. Тот застонал голосом пана и убежал, оставив все двери настежь. Утром сам пан не пришёл посмотреть, сколько сделано, а прислал лакея — чтобы Юрка присматривал за хозяйством, пока пан не поправится.


Черти — в славянском фольклоре злые духи

 

Запісаў Мікола Панькоў у 1940 годзе ў Дзвінску* ад сваёй маці Хрысціны, 65 год.

Сахараў С.П. «Народная творчасьць Латгальскіх і Ілукстэнскіх беларусаў», вып.2. Рукапіс 1944 года. Захоўваецца ў Архіве Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі (АІМЭФ НАН), ф.9, воп.3, спр.13, ч.І, дад.2, арк.641.

Записано Николаем Паньковым в 1940 году в Двинске* от своей матери Кристины, 65 лет.

Сахаров С.П. «Народное творчество Латгальских и Илукстенских беларусов», вып.2. Рукопись 1944 года. Хранится в Архиве Института искусствоведения, этнографии и фольклора Национальной академии наук Беларуси (АИИЭФ НАН), ф.9, воп.3, д.13, ч.I, прил.2, л.641.


Культурно-географическая классификация существ: Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот: Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot: Культурно-географічна класифікація істот: Cultural and geographical classification of creatures:

Comments

Отправить комментарий

The content of this field is kept private and will not be shown publicly.
CAPTCHA
Пожалуйста, введите слова, показанные на картинке ниже. Это необходимо для того, чтобы выяснить, являетесь ли Вы человеком или представляете из себя спам-бота. Спасибо.
10 + 3 =
Решите эту простую математическую задачу и введите результат. То есть для 1+3, введите 4.

Только зарегистрированные пользователи могут оставлять комментарии. Пожалуйста, войдите или зарегистрируйтесь. Only registered users can post a new comment. Please login or register. Only registered users can post a new comment. Please login or register.