Памёрлі матка і бацька. Засталіся тры браты і сястра. Сястра любіла кросны ткаць: як пачнець з вечара дык да часу ночы.
У адзін восенскі вечар яна ткала-ткала і прытамілася. Прыходзіць суседка — старая баба — і кажыць:
— Дай я патку, а ты адпачні!
Ткала баба нядоўга, як адарваўся понаж. Сястра нагнулася, каб паправіць понаж, а баба не дае. Урэшце рэшт сястры ўдалося прывязаць понаж, але нечакана яна паглядзела на ногі бабы. І што ж? У бабы замест чалавечых ног курыныя ножкі. Дагадалася сястра, што перад ей чараўніца, і спужалася. А баба так сама ўразумела, што дзеўка даведалася аб ей. Баба і кажа:
— Ты адпачні, дзяўчынка, а я табе снедаць прынясу!
І выйшла за дзверы, а сястра кінулась спужаная да братоў на ложак і давай іх будзіць. Але ніяк іх нельга разбудзіць. Прытулілася яна да братоў на ложку і чакае, што далей будзе. Пачынаецца ўжо золак. Чуець — баба стучыць у сенях, а ў гэты якраз момант запяяў певень і штось цяжкае грукнула каля дзвярэй. Даў Бог дзень. Усе ўсталі, але дзвярэй нельга адчыніць. Йдзе сусед міма хаты і давай браты стукаць яму ў вакно і крычаць:
Примечание:
Запісаў С.П.Сахараў у 1941 годзе ў Рызе ад бабулькі Альжбэты Орбіт, 72 год, якая паходзіць з вёскі Майшэлі*Пустынскай воласці*.
Сахараў С.П. «Народная творчасьць Латгальскіх і Ілукстэнскіх беларусаў», вып.2. Рукапіс 1944 года. Захоўваецца ў Архіве Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі (АІМЭФ НАН), ф.9, воп.3, спр.13, ч.ІIа, дад.2, арк.15.
Записано С.П.Сахаровым в 1940 году в Риге от бабки Альжбеты Орбит, 72 лет, родом из деревни Майшели*Пустынской волости*.
Сахаров С.П. «Народное творчество Латгальских и Илукстенских беларусов», вып.2. Рукопись 1944 года. Хранится в Архиве Института искусствоведения, этнографии и фольклора Национальной академии наук Беларуси (АИИЭФ НАН), ф.9, воп.3, д.13, ч.ІIа, дад.2, арк.15.
Longitude:
27.5621
Zoom:
6
Latitude:
55.9338
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
У вялікім двары Плятара Юрка кіраваў малацьбой. Аднаго разу ён устаў да пеўняў, пайшоў у рэй*, затапіў печку і сеўшы насупроць пачаў рабіць сабе трубачку. На двары ліў асенні дождж, а вецер хлопаў варотамі да шумацеў саломай. Але раптам агонь пачаў шалець і кідацца па розных баках. Юрка думаў, што гэта гульня ветру. Тады нехта кашлянуў побач. Юрка паглядзеў і ўбачыў самога нячысціка, сапраўднага нячысціка. Выглядаў ён на вялікага пана ў капялюшы, вузкіх бліскучых сапагах, у чорным сурдуце, у галянішчы ўсунуты хвост, рукі і твар былі валасатыя і чорныя. Юрка зразумеў, што гэта за муж, схапіў корч ды вухнуў у нячысціка. Той застагнаў голасам пана і ўцёк, пакінуўшы ўсе дзверы вольнымі. Зрання пан ня прышоў паглядзець, колькі зроблена, а прыслаў лёкая, каб Юрка даглядаў за гаспадаркай, пакуль пан не паправіцца (1735: с.469).
Примечание:
Запісаў Мікола Панькоў у 1940 годзе ў Дзвінску* ад сваёй маці Хрысціны, 65 год.
Сахараў С.П. «Народная творчасьць Латгальскіх і Ілукстэнскіх беларусаў», вып.2. Рукапіс 1944 года. Захоўваецца ў Архіве Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі (АІМЭФ НАН), ф.9, воп.3, спр.13, ч.І, дад.2, арк.641.
Записано Николаем Паньковым в 1940 году в Двинске* от своей матери Кристины, 65 лет.
Сахаров С.П. «Народное творчество Латгальских и Илукстенских беларусов», вып.2. Рукопись 1944 года. Хранится в Архиве Института искусствоведения, этнографии и фольклора Национальной академии наук Беларуси (АИИЭФ НАН), ф.9, воп.3, д.13, ч.I, прил.2, л.641.
Longitude:
26.5465
Zoom:
7
Latitude:
55.8826
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
Калісьці дзедзіч сумежных Плужын, да якіх і возера Свіцязь належала, наслухаўшыся страшных народных паданняў пра тыя воды, што яны населены духамі і ніхто беспакарана не можа зазірнуць у глыбіню тых вод, загадаў зрабіць аграмадны невад: два чаўны. Пасвенціўшы ўсё гэта ў ксяндза, з недалёкага Цырына запусціў сеці ў возера. Цягнуць невад, і замест рыбы з'яўляецца з матні чароўная постаць жанчыны.
Примечание:
Świteź: Księga pamiętkowa na uczczenie setnej rocznicy urodzin Adama Mickiewicza — Warszawa, с.72-73. Запісаў A.Ельскі ў вёсцы Замосце пад Мінскам (зараз у Пухавіцкім раёне).
Адна са шматлікіх народных легенд аб патануўшых гарадах, у даным выпадку дапасаваная да возера Свіцязь, на месцы якога некалі нібыта стаяў горад.
Свiцязь — адно з прыгажэйшых беларускіх азёр. Знаходзіцца на тэрыторыі Навагрудскага раёна Гродзенскай вобласці, у маляўнічай мясцовасці, сярод марэнных узгоркаў Навагрудскага ўзвышша. Гэта возера звязана з памяццю вялікага беларускага і польскага паэта Адама Міцкевіча. На яго берагах паэт напісаў многа цудоўных твораў i сярод ix такія, якія ўслаўляюць прыгажосць самога возера (балады «Свіцязянка» i «Свіцязь»).
Плужыны — панскае ўладанне (зараз вёска ў Карэліцкім раёне Гродзенскай вобласці).
Цырын — суседняе з ім мястэчка (зараз аграгарадок ў Карэліцкім раёне Гродзенскай вобласці).
Князі Туганы — уладары легендарнага горада Свіцязь.
Świteź: Księga pamiętkowa na uczczenie setnej rocznicy urodzin Adama Mickiewicza — Warszawa, с.72-73. Записал A.Ельский в деревне Замостье под Минском (сейчас — в составе Пуховичского района).
Одна из многочисленных народных легенд о затонувших городах, в данном случае связанная в озером Свитязь, на месте которого некогда якобы стоял город.
Свитязь — одно из красивейших белорусских озер. Находится на территории Новогрудского района Гродненской области, в живописной местности, среди моренных холмов Новогрудской возвышенности. Это озеро связано с памятью великого белорусского и польского поэта Адама Мицкевича. На его берегах поэт написал много прекрасных произведений и среди ниx такие, которые прославляют красоту самого озера (баллады «Свитезянка» и «Свитязь»).
Плужыны — панское имение (сейчас деревня в Кареличском районе Гродненской области).
Цирин — соседнее с ним местечко (сейчас агрогородок в Кореличском районе Гродненской области).
Князья Туганы — владельцы легендарного города Свитязь.
Longitude:
27.6906
Zoom:
6
Latitude:
53.5681
Культурно-географическая классификация существ:Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:Культурно-географічна класифікація істот:Cultural and geographical classification of creatures:
Якое толькі ліха не даймае людзей! Бяда на бядзе едзе ды бядой паганяе. Пастаіш — бяда нагоніць. Пабяжыш — на бяду наскочыш. I жывеш, як той заяц: куды ні сунься — бядзе ў зубы. Шмат бяды ад Бога. То мароз памарозіць сады і гароды, збажыну ў полі, траву на сенажаці; то град паб’е ўсё, што ацалела ад марозу ці сіверу; то сонца смаліць, аж зямля гарачая, як прысак, хоць ты ў ёй пячы яйкі… А дасць Бог добрае лецейка — абавязкова ўсякія пошасці ці паморак нападуць на людзей і жывёлу. Тут ужо не абышлося без ліхіх чараўнікоў.
Зарегистрированные пользователи видят сайт без рекламы. А еще — добавляют комментарии без проверки, пишут в блог и на форуме, могут настраивать интерфейс сайта под себя.
Registered users see this site without ads, can add comments without pre-moderation, can write in the blog and on the forum, and can customize the site’s interface for themselves.
одно из обобщенных английских названий фей и подобных им существ
Сейчас с нами на сайте 0 users и 2183 гостя.
Приветствуем новых пользователей: Андрэй, Hirumo2004, YuliyaVal.
Рекорд посещаемости был зафиксирован незримым летописцем бестиария в 23:04 11 сентября 2021 и составил 8942 человек (и представителей иных видов).
Все материалы, размещенные на сайте, являются интеллектуальной собственностью их авторов. Любая перепечатка допускается только со ссылкой на https://bestiary.us.
Коммерческое использование материалов с сайта без непосредственного разрешения правообладателей запрещено.
По вопросам сотрудничества и размещения рекламы обращайтесь по адресу kot@bestiary.us